Leo XIV – Fyrsti amerikanski pávin í søguni

Skrivað

FM1

Dagfesting

Í eini søguligari hending í dag varð 69 ára gamli Robert Francis Prevost valdur til nýggjan páva og tók navnið Leo XIV. Hann er fyrsti pávi úr USA í katólsku kirkjunnar 2000 ára søgu og avloysir Frans páva, sum leiddi kirkjuna frá 2013 til hann andaðist 2.páskadag.

Ein lívsleið merkt av tænastu og alheimsroyndum

Robert Francis Prevost varð føddur í Chicago í 1955 og hevur røtur í fronskum, italskum og sponskum mentanum. Hann tók prógv í støddfrøði á Villanova University í Pennsylvania og gjørdist limur í Augustinararegluni í 1977. Hann varð vígdur til prest í 1982 og tók hægri prógv í gudfrøði og kirkjurætti í Róm.

Størsti parturin av hansara prestligu lívsleið fór fram í Peru, har hann frá 1985 arbeiddi sum trúboðari, lærari og leiðari innan Augustinararegluna. Hann varð biskupur í Chiclayo frá 2015 til 2023 og gjørdist peruvanskur ríkisborgari í 2015. Í 2023 varð hann settur sum leiðari fyri Dicastériið fyri biskupum í Vatikaninum – ein av týdningarmestu embætunum í kirkjuni. Hann varð gjørdur til kardinal í 2023 og varð í februar 2025 uppfluttur til hægsta stigið sum kardinal-biskupur.

Ein pávi við djúpum sosialum og andaligum innliti

Leo XIV er kendur fyri sítt stillførda lyndi, evni at lurta og djúpa trúgv. Hann hevur verið ein stuðul hjá teimum veikastu í samfelagnum og hevur serliga víst umsorgan fyri flóttafólki og fátækum í Peru. Hann hevur eisini verið ein miðsavnaríki, sum hevur megnað at samskift við bæði progressivar og konservativar kreftir innan katólsku kirkjuna.

Í síni fyrstu røðu sum pávi segði Leo XIV:

“Eg biði tykkum um at vera trúgv móti kærleikanum, ikki bert í orðum, men í verki. Kirkjan skal vera ein opin og miskunnsom móðir, ikki ein dómari.”

Hann legði dent á, at kirkjan skal vera ein felagsskapur fyri øll – serliga tey, sum kenna seg útihýst ella gloymd.

Ein nýggj tíð fyri katólsku kirkjuna

Valið av Leo XIV verður sæð sum framhald av reformum hjá Frans páva, men við einum størri denti á stillførda leiðslu og alheims innliti. Hansara lívsleið sum trúboðari og leiðari í bæði Suðuramerika og Evropa gevur honum eina serliga støðu sum brúgv millum heimsins ymsu kirkjusamfeløg.

Við hesum vali er søga skrivað – ikki bert tí at ein amerikanari er valdur sum pávi, men eisini tí at ein maður við djúpum andaligum innliti og sosialum sannføringum nú leiðir eina kirkju við 1,4 milliardum limum.